İzmir Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde İZPA ile birlikte yürütülen 2054 İzmir Nazım İmar Planı çalışmaları sürüyor. “İzmir için ne yapılmalı?” sorusu etrafında ilerleyen çalışma, yeterli ömür şehirciliğine odaklanıyor. İştirakçi süreçle oluşturulacak planla, İzmir’in gelişimi bütüncül biçimde izlenebilir hale gelecek.
İZMİR (İGFA) – İzmir Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde, vizyonu ve altlık çalışmaları İzmir Planlama Ajansı (İZPA) tarafından oluşturulan 2054 İzmir Nazım İmar Planı (İzmir NİP2054) kentin gelecek yarım asrını şekillendirmeyi hedefliyor.
İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay tarafından kamuoyuna, “Bu çalışma, İzmir’in uzun soluklu seyahatinde ortak bir pusula fonksiyonu görecek. Biz bu planı bir doküman olarak değil, yaşayan bir kontrat olarak görüyoruz. İzmir’in 2054’e, 2074’e uzanan seyahati başladı” kelamlarıyla duyurulan plan kapsamında İZPA Lideri Prof. Dr. Koray Velibeyoğlu’nun sunumunda yer alan detaylar paylaşıldı.
İZMİR İÇİN YENİ BİR PLANLAMA ZARURÎ HALE GELDİ
Sunumda, İzmir için yeni bir planlamanın mecburî hale geldiği anlatılıyor. 1973 Nazım İmar Planı’nın kentin kuzey-güney ekseninde gelişimini yönlendiren birinci üst ölçekli çerçeveyi oluşturduğu, 2007 Kentsel Bölge Nazım İmar Planı’nın yeşil nesil yaklaşımını benimseyerek sıçramalı büyüme modelini önerdiği, 2017 Nazım İmar Planı’nın ise bu yaklaşımları güncelleyerek havza odaklı bir planlama anlayışını ön plana çıkardığı belirtiliyor. Üç planın da devirlerinin dinamiklerine, sıkıntılarına ve önceliklerine karşılık verme maksadı taşıdığı, lakin şimdiki olarak iklim krizi, afet riski ve dijital dönüşüm üzere yeni global dinamiklerin İzmir için yeni bir planlama paradigmasını mecburî hale getirdiğine değiniliyor. 2025 yılının dünyasında planlama vizyonunun “yeşil, dijital ve sosyal” boyutları içeren üçüz dönüşüm kavramı üzerinden formlandığı vurgulanıyor.
İzmir Nazım İmar Planı 2054 (İzmir NİP54); Vizyon 74 ile Misyon Kent 2030 stratejik çerçevelerinin tam kesişim noktasında yer alıyor. Plan; iştirakçi, kapsayıcı ve dirençli bir İzmir maksadıyla, âlâ ömür şehirciliği ve iklim akıllı planlama unsurlarını odağına alıyor.
Plan ile birebir vakitte İzmir’in dört mekânsal katmanında ortak bir lisan oluşturmak hedefleniyor. Bu çerçevede İzmir; denizel, merkez kent, çeper ve kırsal alanlar olarak ele alınıyor. Bundan ötürü, “Kent Alfabesi” olarak isimlendirilen bütüncül bir kavramsal ve görsel lisan geliştirilmesine vurgu yapılıyor. Plan süreci boyunca yürütülen World Café oturumları, yurttaş meclisleri, kırsal çalışma kümeleri ve Misyon Kent Aksiyon Laboratuvarı üzere iştirakçi düzeneklerin bu alfabeyi ortak üretim süreçleriyle beslediğine değiniliyor. Farklı yaş kümeleriyle yapılan çalışmalarda ise en yaratıcı ve çarpıcı katkının çocuk kümelerinden geldiği belirtiliyor.
Plan, yeterli olma halini merkeze alan dört dalı kapsıyor. Bunlar; Konut, Sanayi/Ticaret, Tarım ve Turizm olarak öne çıkıyor. Bölümler iklim ve yeşil altyapı, mekânsal metabolizma, toplumsal ahenk ve kent teknolojileri eksenlerinde bedellendiriliyor. Böylelikle İzmir’in gelişiminin ekolojik, toplumsal ve ekonomik boyutlarıyla bütüncül bir biçimde izlenebilir hale gelmesi hedefleniyor.
